Nezle, grip, sinüzit, zatürre, alerjik astım ve depresyon…Sonbahar mevsimiyle beraber görülme sıklığı artan hastalıklardır. Korunmada el yıkama, kapalı ve kalabalık ortamlardan uzak durmak, riskli bireylerin aşılanması, dengeli beslenme ve uyku, egzersiz dışında vücudumuzda eksikliği saptanan demir, D vitamini, B12 ve folik asit vitaminleri ve Çinko minerali eksikliğinin giderilmesi gereklidir.
Son yıllarda Çinko içerikli destek ürünlerin kullanımı arttığı için Çinko minerali ile ilgili bilgilerimi paylaşmak istedim.
Canlılarda büyük ölçüde protein ve enzimlerin yapısında yer alan Çinko memelilerin öncelikle sinir sistemi, bağışıklık sistemi ve deri yapısında önemli göreve sahiptir. Beyinde ve omurilikteki nöronlarda(sinir hücreleri) yüksek miktarda bulunur ve hücrelerarası uyarıların iletiminde önemli rolü vardır.
Bağışıklık sisteminde beyaz kürelerin alt grubu olan lenfositlerin hastalık esnasında faaliyet göstermesinde önem taşır.
Her tip iltihabi reaksiyonda serbest oksijen radikalleri ile savaşarak antioksidan özellik gösterir. Antioksidan özelliği özellikle cilt sağlığında çok önem taşır.
Çinko minerali en fazla midye istridye gibi deniz ürünlerinde olmak üzere, balık, dana, koyun eti, hindi eti, dana karaciğeri, fındık fıstık ve cevizde ve baklagillerde bulunur. Gıdalarla alınan çinkonun yüzde 30 u ince barsaklardan emilir. Ortamdaki demir, kalsiyum, fosfat, fitatlar emilimini azaltırken, hayvansal proteinler çinko emilimini artırır.
ÇİNKO EKSİKLİĞİ, büyümenin hızlandığı dönemler, hamilelik, emzirme, yaşlılık pretermlik gibi fizyolojik nedenlerle olabildiği gibi diyetle alım azlığı(vejeteryanlık), sindirim sistemi hastalıklarına bağlı emilim bozuklukları, karaciğer ve böbrek yetersizliğinde, ağır yanıklarda, yüksek ateşle seyreden hastalıklarda(terleme ile kayıp nedeniyle)ve alkolizme bağlı olarak ortaya çıkmaktadır.
Eksikliği sinir sistemi, bağışıklık sistemi ve cilt sağlığını olumsuz etkiler. Kan ve beyindeki çinko düzeyinin azalması bazı başta majör depresyon olmak üzere sinir sistemi hastalıklarının oluşumuna zemin hazırlar. Saç dökülmesi tırnak bozuklukları, yaralarda iyileşmenin gecikmesi dışında bir çok cilt hastalığına artmış eğilim yaratır. Bağışıklık sistemindeki hücrelerin sayılarının ve görevlerinin azalması ile enfeksiyon ajanlarının vücudumuza yerleşerek hastalık oluşturması kolaylaşır. Başta ishaller olmak üzere viral ve bakteriyel enfeksiyonlarda artış olur.
Son yıllarda yapılan çalışmalarda kontolsüz ve aşırı miktarda çinko tüketiminin beyin ve omurilikteki sinir hücrelerinde hasara yol açacağı ile ilgili görüşler mevcuttur. ,Bu konuda çalışmalar devam etmektedir.
Çinko eksikliğini düşündüren halsizlik, unutkanlık, saç dökülmesi, iştahsızlık, ciltte kuruma, yara iyileşmesinde gecikme ve sık enfeksiyon geçirme şikayetleri ortaya çıkması durumunda serum çinko düzeyi tayin edilerek tedavi düzenlenmesi daha yerinde olacaktır.
Hastalıksız bir kış geçirmeniz dileğiyle….