TCMB Başkanı Fatih Karahan, “Aralık ayında kredi kartı harcamalarında yükselme oldu. Bunun geçici olup olmadığı net değil. Bir argüman şu: Asgari ücretin artacağı bekleniyordu bu nedenle bazı harcamalar öne çekilmiş olabilir, geçici olabilir. Bundan bağımsız olarak kredi kartlarında bir düzenleme yapılması gerektiğini düşünüyoruz. Birkaç fikrimiz var ama çalışmalarımız sürüyor. Bir şey zikretmek için erken, belli bir aşamaya geldiğinde kamuoyuna paylaşacağız” dedi.
HANGİ HARCAMALARA SINIRLAMA GELİR?
Peki kredi kartlarına düzenleme nasıl olacak, hangi sektörlerdeki harcamalara sınırlama gelir? Konuyla ilgili tüm merak edilenleri Yeminli Mali Müşavir ve Ekonomist Muhammet Bayram, milliyet.com.tr’ye cevapladı. Bayram konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
“Kredi kartı harcamalarında yüzde 115’lik bir artış var. Bunun önemli bir kısmı enflasyonist etkiden dolayı sabit gelirli olup maaşı yetmeyen kişilerin kredi kartlarına yüklenmesidir.
Maaşınızın çok daha üzerinde kredi kartı limiti açılabiliyor. Bu limitten dolayı harcamalar da artabiliyor. Bir kredi kartından alıp diğer kredi kartına borcu yatırmak suretiyle harcamalar yapılabiliyor. Kredi kartının bu şekilde kullanılması enflasyonist etkiye sebep veriyor. Enflasyonla mücadele kapsamında amaç ısınan ekonominin soğutulması ve iç talebin kısılmasıdır. Burada kredi kartlarına bir sınırlama gelecektir.
Bir başka etken de yurt dışı kredi kartı harcamalarıdır. Yurt içinde bir mal daha pahalı, yurt dışında ise daha ucuz olabiliyor. Yurt dışından alınan mala ilişkin ithalat vergileri, KDV vs. verilmesine rağmen daha ucuza gelmesi yurt dışı harcamalarını artırdı. Bu harcamalar kredi kartları ile yapılabiliyor.
‘LOKANTA VE OTEL HARCAMALARINA KREDİ KARTI SINIRLAMASI GELEBİLİR’
Kredi kartı harcamalarının olduğu bazı sektörler de otel ve lokantalar sektörüdür. Lokanta ve otel sektörü son 4 dönemdir enflasyonun en yüksek çıktığı sektör. Lokanta ve otel sektörü için bir kredi kartı sınırlaması gelebileceğini düşünüyorum.
‘LİMİTİ ARTIŞINA SINIR VE TAKSİT SINIRLAMASI GELEBİLİR’
Kredi kartının limitlerinin artırılmasının önüne geçilebilir, taksit sınırlaması getirilebilir. Bununla birlikte kredi kartı harcamaları yavaşlatılabilir.
'KREDİ KARTI FAİZLERİ SABİT TUTULDU’
Şu anda kredi kartının akdi faizi ve gecikme faizi sabit tutuldu. Her ne kadar Merkez Bankası politika faizini artırsa da kredi kartlarının faiz oranları sabit tutuldu. Kredi kartı pos cihazlarına ilişkin üye iş yerlerinin maliyetleri sabit tutuldu. Bu suretle enflasyonist etkiye sebebiyet vermemek adına bir önlem alındı diyebiliriz.
TAKSİT SINIRLAMASI NE KADAR OLUR?
Lokanta ve otel sektörüne bir kredi kartı sınırlaması getirileceğini düşünüyorum. Eğitim ve ulaşım da enflasyonun yüksek olduğu sektörler. Enflasyondaki katılığı kırmak adına bu sektörlere de taksit sınırlaması getirilebilir.
KREDİ KARTI DÜZENLEMESİNİN ENFLASYONA ETKİSİ OLUR MU?
Merkez Bankası’nın parasal sıkılaştırma kapsamında almış olduğu önlemler tamamen tüketimi kısmaya, ısınan ekonomiyi soğutmaya yönelik adımlar. Burada iç talep hala güçlü bir şekilde seyrediyor. Büyüme iç talep ile gerçekleşiyor. Bu sürdürülebilir değil. Büyümenin yatırım, ihracat taraflı olması gerekiyor. O yüzden enflasyonla mücadele kapsamında iç talebi ne kadar durdurabilirseniz o kadar başarılı olursunuz.
Şu anda tüketimin kısılması adına bazı önlemler alındı. Kredi kartı kullanımı da harcamaları artırıyor. Kredi kartı kullanımının azaltılması enflasyonla mücadele kapsamında olumlu olacaktır.
BAŞKA DÜZENLEMELER DE GELİR Mİ?
Önümüzdeki dönemde bankacılık sektöründe şöyle bir düzenleme bekliyorum: TL mevduatın payını artırmak asıl önemli olan husus. 140 milyar dolar düzeyine gelen Merkez Bankası rezervleri 137 milyar dolar seviyesine indi. Düşüşün asıl sebebi yabancı para cinsinden kur korumalı mevduatların vade sonunda döviz alması diyebiliriz. Bu engellenebilirse tekrardan doların artması engellenir ve KKM’den hızlı bir çıkış olabilir.
TL mevduatların cazibesini artırmak için adımlar atılabilir. TL mevduata ilişkin zorunlu karşılıklara faiz verilecek. Bu bankalar için olumlu bir süreçtir. Bankalara kredi notu düzenlemesi yapılacak.
BANKA ÜZERİNDEN ‘ÖDEME İSTEME’ ÖZELLİĞİ HAKKINDA
FAST işlemleri günün her saatinde yapılabilen bir para transferi işlemi. Sistemde bir değişikliğe gidildi. Artık karşı taraftan ödeme istenebiliyor. Limitler yükseltildi, bu sayede ticaret daha da aktif bir şekilde yapılacaktır diyebiliriz.”
