İşletmeler düşük Katma Değer Vergisi'ne (KDV) sahip olan ürünler üzerinden fiş keserek vergiden kaçınma yoluna girdi.
KDV oranını olması gerekenden düşük uygulayan işletmeler sosyal medyada da gündem oldu. Vatandaşlar sosyal medya hesaplarından yaptığı paylaşımlarda baharatçıların kitap fişi kestiklerini, pastanelerin ise satışlarını ekmek üzerinden yaptığını gösteren fişler paylaştı.
Son yapılan KDV artışıyla 10 Temmuz 2023'ten itibaren mal ve hizmetlere uygulanan yüzde 8'lik KDV dilimi yüzde 10'a, yüzde 18'lik KDV dilimi ise yüzde 20'ye çıkarılmıştı.
Hijyen ürünlerinde KDV oranı yüzde 8'den yüzde 20'ye çıkarılırken; benzin, tütün, alkol ve elektronik cihazların KDV oranları yüzde 20 olmuştu. Daha çok gıdayı kapsayan yüzde 1'lik KDV diliminde ise değişikliğe gidilmemişti.
Vatandaş KDV artışının etkisini zam olarak hissederken işletmeler ise KDV oranını olması gerekenden düşük uygulayarak vergiden kaçınmaya başladı.
ŞİMŞEK 'TAKİPTEYİZ' DEMİŞTİ
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, özellikle son KDV düzenlemelerinin ardından, kayıt dışı ekonomik aktiviteler üzerindeki denetimleri artırdıklarını belirtmişti.
Şimşek, KDV oranlarını yanlış uygulayarak, haksız rekabete ve vergi kayıp-kaçağına sebebiyet veren mükellefleri takibe aldıklarını söylemişti.
Ancak Şimşek'in açıklamasına rağmen KDV oranı üzerinden vergiden kaçınma eylemleri sürdü.
'VERGİ AHLAKI ZAYIF, PERSONEL EKSİK'
Konu ile ilgili sozcu.com.tr'ye açıklamalarda bulunan Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Prof. Dr. Murat Batı, Türkiye'de vergi ahlakının çok zayıf olduğunu belirterek "Buradan birkaç aylığına ne kadar kâr edebilirim diyen insan sayısı çok" dedi.
Batı, Şimşek'in açıklamalarına rağmen KDV oranını olması gerekenden düşük uygulayan işletmeler nedeniyle devlete gitmesi gereken farkın işverenin cebine gittiğini söyledi.
Batı, diğer bir yandan ise personel sayısındaki eksikliğe değindi.
İllerde denetime çıkacak personel sayısının çok az olduğunu söyleyen Batı, "Maliye Bakanlığı'nın buraya ayıracak personeli şu anda çok az ve yanlış uygulamalar bundan kaynaklanıyor. Denetim elemanlarının tek tek pos cihazlarını kontrol etmesi gerekiyor" ifadelerine yer verdi.
İHBAR EDENE ÖDÜL VAR
Vergi kayıp ve kaçağını bildiren vatandaşlara ihbar ikramiyesi ödeniyor.
Vergi kaçağı olduğuna dair bilgi sahibi olan kişiler, yazılı olarak ihbarda bulunabilirler. İhbar dilekçesinde, kaçakçılığın yapıldığına dair somut bilgi ve belgeler yer alması gerekiyor.
İhbar dilekçesi, Hazine ve Maliye Bakanlığı'na bağlı Vergi Müfettişleri tarafından inceleniyor. İnceleme sonucunda, ihbarın doğru olduğu kanaatine varılırsa, vergi kaçağı ile ilgili gerekli işlemler başlatılıyor.
İhbarın doğru çıkması ve vergi kaçağının tespit edilmesi halinde, ihbarcıya ihbar ikramiyesi ödenyor.
İhbar ikramiyesi, tahakkuk eden vergi ve vergi ziyaı cezası tutarının yüzde 10'u üzerinden hesaplanıyor.
İhbar ikramiyesinin 1/3'ü peşin olarak ödeniyor. Geri kalan kısmı ise, vergi kaçağından tahsil edilen tutardan tahsis edilliyor.