CHP’li Gürer: Çiftçi Borç Batağında, Destekler Yetersiz
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, 2025 yılı tarım bütçesi ve çiftçilerin borç durumuna ilişkin değerlendirmelerde bulunarak, tarım sektöründe yaşanan sorunların giderek derinleştiği uyarısını yaptı.
Gürer, çiftçilerin büyük bir borç yükü altında olduğuna dikkat çekerek, şu açıklamayı yaptı:
“2025 yılı itibarıyla çiftçilerimizin bankalara olan kredi borcu 784 milyar liraya ulaştı. Piyasaya olan borçlarla birlikte bu rakam 800 milyar lirayı aşıyor. Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı 2,3 milyon çiftçimizin neredeyse tamamı borçlu durumda.”
Tarım Kanunu’nun 21. maddesini hatırlatan Gürer, milli gelirin yüzde 1’inin çiftçilere destek olarak verilmesi gerektiğini belirtti. Ancak 2025 yılı için gereken 615 milyar liralık desteğin yalnızca 135 milyar lira olarak ayrıldığını ifade etti.
“Destekler Yetersiz, Borç Artıyor”
2025 tarım bütçesini eleştiren Gürer, çiftçilerin mazot, gübre ve tohum gibi temel girdiler için yeterli desteği alamadığını söyledi. Özellikle mazot desteğinin yetersiz kaldığını belirten Gürer, “2025 yılında çiftçiye ayrılan mazot desteği sadece 20 milyar lira. Ancak çiftçiler, mazottan alınan vergilerle bunun iki katını ödüyor. ÖTV ve KDV yükü, verilen desteği etkisiz hale getiriyor,” dedi.
Hububat üretimi ve alım fiyatlarındaki sorunlara da değinen Gürer, 2024 yılı için beklenen üretimin yaklaşık 3,4 milyon ton altında gerçekleştiğini hatırlattı. Düşük alım fiyatlarının üretimi daha da olumsuz etkileyeceğini belirterek, “Bu yıl kamu alım fiyatları kesinlikle enflasyonun altında kalmamalıdır,” uyarısında bulundu.
Artan Girdi Maliyetleri Çiftçiyi Zorluyor
Girdi maliyetlerindeki artışın üretici üzerindeki baskısını örneklerle açıklayan Gürer, gübre fiyatlarının son yıllarda katlanarak arttığını söyledi.
“2020’de 2.140 TL olan DAP gübresi, 2024’te 18.350 TL ile 24.700 TL arasında değişiyor. Benzer şekilde, 2020’de 1.860 TL olan üre gübresi, 2024’te 12.600 TL’den başlayıp 17.250 TL’ye kadar çıktı. Bu maliyet artışları çiftçimizin gelir-gider dengesini altüst ediyor.”
Desteklerin yetersizliği nedeniyle çiftçilerin üretim yaparken ciddi sıkıntılar yaşadığını vurgulayan Gürer, şu değerlendirmede bulundu:
“2025 yılında çiftçilere yeterli destek verilmezse, üreticiler için bir başka zor yıl bizi bekliyor. Gıda fiyatlarının düşmesi ise bu koşullarda mümkün değil. Çiftçiye gerçekçi destekler sağlanmadığı sürece, tarımdaki sorunlar çözülmez.”
Gürer, artan borç yükü ve düşük desteklerle tarım sektörünün sürdürülebilir olmaktan uzaklaştığını belirtti ve yetkilileri çiftçilerin sorunlarına kalıcı çözümler bulmaya çağırdı.
