Bordrolama uzmanı olmak için bilinmesi gereken temel konulardan birisi ücretler konusudur. Bu makale bir giriş mahiyetindedir ve eğer uzmanlık seviyesinde bir bordro eğitimi almak isterseniz sizi de aramızda görmekten mutluluk duyacağımızı bilmenizi isteriz.
1) Giriş
Ücret, işverene verdiği hizmet için yapılan işin emeğine ödenen ücrettir. Ücret problemlerinin çeşitli yönlerini açıklayan ekonomistler ve sosyologlar tarafından ilan edilen ücretler kavramı üzerine farklı teoriler vardır. Ancak, bu teoriler her koşulda geçerli değildir.
2) Ücretin Anlamı ve Tanımı
Üücretler terimi, ifade edilen veya ima edilen iş sözleşmesinin hükümlerinin yerine getirilmesi durumunda, para cinsinden ifade edilebilecek tüm ücretleri ifade eder. İstihdamı veya bu tür bir istihdamda yapılan işler anlamında kullanılır ve konut kirası ödeneğini de içerir, ancak aşağıdakileri içermez.
- konut kiralama bedelleri
- herhangi bir sosyal sigorta programı kapsamında ödenen herhangi bir katkı payı
- herhangi bir seyahat ödeneği veya seyahat imtiyazının değeri
- istihdamının niteliği nedeniyle kendisine verilen özel masrafları karşılamak için çalışan kişiye ödenen herhangi bir bedel
3) Ücret İle İlgili Kavramlar
Genel olarak, ücretler aşağıdaki kategorilere ayrılabilir:
(a) Geçim Ücreti
(b) Adil Ücret
(c) Asgari Ücret
(a) Geçim Ücreti
Geçim ücreti kavramı, ekonomik olarak gelişmiş ülkelerin çoğunda geçerli olan ücret oranıdır. Geçim Ücreti, bir işyerinde yaşayan ortalama bir çalışanın normal ve makul ihtiyaçları için yeterli bir miktar anlamına gelir.
Bir başka ifade ile geçim ücreti, medeni bir toplumda yaşayan ortalama bir çalışanın normal ihtiyaçlarına uygun olan ücret olarak da tanımlanabilir. Geçim ücreti, yalnızca yiyecek, barınma ve giyim gibi temel ihtiyaçlar için değil, mevcut insan standardının öngördüğü tutumlu rahatlık durumu için de sağlanmalıdır.
Geçim ücreti, yaşamın ihtiyaç duyduğu fiyat seviyesine bağlı olarak ülkeden ülkeye değişir ve belirli bir ülkenin sosyo-ekonomik koşullarına göre belirlenir.
Geçim ücreti, ücret kazanan kişinin kendisi ve ailesine yalnızca yiyecek, giyecek ve barınak gibi temel gereklilikleri değil, aynı zamanda çocukların sağlığına karşı korunma, eğitim, temel sosyal ihtiyaçlar için gereklilikleri de içeren tedbirli bir rahatlık ölçüsü sağlamalıdır.
(b) Adil Ücret
Adil ücret, geçim ücreti ile asgari ücret arasındaki bir ortalamadır. Adil bir ücret adil bir iş yükü ve kazanç kapasitesi ile ilgilidir. Asgari ücretten daha fazla, geçim ücretinden daha az olduğu söylenebilir. Kabaca, asgari bir ihtiyaca göre, medeni bir toplumda ortalama çalışanın normal ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli olan ücret anlamında olduğu söylenebilir. Adil ücret, mevcut ekonomik durum ve endüstrinin potansiyelleri dikkate alınarak belirlenir.
Bu iki sınır arasında (Geçim Ücreti ve Asgari Ücret) gerçek ücret, belirli faktörlerin dikkate alınmasına bağlı olacaktır.
- Emek üretkenliği.
- aynı veya komşu bölgelerdeki aynı veya benzer meslekler için aynı endüstride geçerli ücret oranları;
- milli gelirin seviyesi ve dağılımı;
- Endüstrinin ülke ekonomisindeki yeri
Bu nedenle, adil ücret kavramı, işçinin, yaşamındaki durumuna uygun olan fakat ücreti aşmayan bir oranda standart bir aileye gıda, barınak, giysi, tıbbi bakım ve eğitim sağlamasına imkan verecek kadar yüksek bir oranı içerir. Zaman geçtikçe ve fiyatlar yükseldikçe, zaman için sabit olan adil ücret bile aşağıya doğru düşme eğilimindedir ve daha sonra revizyon gerekli hale gelir.
(c) Asgari Ücret
Asgari Ücret terimi, bir çalışanın verimliliğinin baz alınabileceği ölçekteki en düşük ücrettir. Asgari ücret, yalnızca fiziksel gereklilikleri değil, aynı zamanda geleneksel gereklilikler olarak bilinen bir rahatlık payını da içerir. Bu nedenle, asgari ücretler yalnızca yaşamın çıplak geçimini sağlamakla kalmayıp, aynı zamanda işçinin verimliliğinin korunmasını da sağlamalıdır. Bu amaçla, asgari ücretle aynı ölçüde eğitim, tıbbi gereksinimler ve kolaylıklar sağlamanız gerekir. Bu nedenle, bu asgari ücreti işçilere ödeyemeyen herhangi bir işverenin var olma hakkı yoktur. Bir kişinin asgari ücretten daha düşük olan bir ücretlendirme ile çalıştırması yasal değildir.