Anayasa Mahkemesi, Paşabahçe ile Porland Arasındaki Çay Tabağı Davasında Son Sözü Söyledi
Anayasa Mahkemesi (AYM), cam ve porselen sektörünün iki önemli markası Paşabahçe ile Porland arasında yıllardır süren çay tabağı tasarımı tartışmasında kararını verdi. Porland’ın bireysel başvuru kapsamında yaptığı "hak ihlali" itirazını değerlendiren AYM, başvuruyu kabul edilemez bularak Paşabahçe lehine hüküm kurdu. Karar, 16 Nisan 2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak kesinlik kazandı.
Tasarım Tescili Başvurusu Tartışmayı Başlattı
Yaklaşık 10 yıl önce Porland, uzun süredir üretimini yaptığı bir çay tabağı tasarımının endüstriyel tasarım olarak tescillenmesi amacıyla Türk Patent ve Marka Kurumu’na başvuruda bulundu. Tasarım, ilk aşamada tescil edildi ve bu süreçte bültende yayımlandı. Ancak bu gelişmeye Paşabahçe itiraz etti.
Paşabahçe: Tasarım Bizim, Ayırt Edici Değil
Paşabahçe, Porland’ın tescil ettirdiği modelin kendi tescilli tasarımıyla birebir aynı veya çok benzer olduğunu, dolayısıyla ayırt edici niteliğe sahip olmadığını savundu. Bu gerekçeyle Türk Patent ve Marka Kurumu Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu'na (YİDK) itiraz edildi. Kurul, Paşabahçe’nin itirazını kabul ederek Porland’ın tasarım tescilini iptal etti.
Uzun Süreli Hukuki Süreç
İptal kararının ardından Porland, YİDK’nın kararına karşı yargı yoluna başvurdu. Dava süreci 2018 yılında istinaf mahkemelerine, ardından da 2020 yılında Anayasa Mahkemesi'ne taşındı. Porland, kendisine ait tasarımın haksız şekilde geçersiz kılındığını öne sürerek mülkiyet hakkının ihlal edildiğini savundu ve bireysel başvuru yaptı.
AYM: Başvuru Kabul Edilemez, Hak İhlali Yok
Anayasa Mahkemesi yaptığı değerlendirme sonucunda, Porland’ın mülkiyet hakkının ihlal edilmediğine hükmetti. Yüksek Mahkeme, başvurunun kabul edilemez olduğuna karar vererek dosyayı kapattı. Böylece uzun süredir süren endüstriyel tasarım uyuşmazlığı Paşabahçe’nin lehine sonuçlanmış oldu.
Sektör Açısından Emsal Nitelik Taşıyabilir
AYM’nin kararı, endüstriyel tasarım ve fikri mülkiyet hakları bakımından emsal oluşturabilecek nitelikte görülüyor. Özellikle benzer ürünler üreten şirketler arasında tasarım tescili süreçlerinde ortaya çıkabilecek ihtilaflara yönelik yargı sınırlarının netleşmesi açısından önem taşıyor.
Bu kararla birlikte Paşabahçe’nin çay tabağı tasarımı üzerindeki hakları yargı kararıyla da tescillenmiş oldu. Porland ise yeniden başvuru ya da farklı bir tasarımla tescil sürecine devam edip etmeyeceği konusunda herhangi bir açıklama yapmadı.
